تاریخچۀ جشنوارۀ بین‌المللی صنایع دستی و هنرهای سنتی فجر (ادوار 1 تا 7)
صنایع دستی و هنرهای سنتی ایران در جایگاه برجستهترین تبلور فرهنگ بومی این سرزمین و برجستهترین مصداق سبک زندگی اصیل و زیباییشناسی سنتی، یکی از بهترین نمودهای فرهنگ و هنر در جهان محسوب میشود که در عین دارا بودن نگاه فاخر از حیث کاربرد و حضور مستمر در متن و بطن زندگی، همواره جاری ساری بوده است.
جشنوارههای هنری فجر به عنوان یادمان پیروزی انقلاب اسلامی و تجلیگاه آن از زاویۀ دید هنری، معتبرترین رویدادی هستند که در این عرصه طراحی و اجرا شدهاند و با توجه به مقام صنایع دستی و هنرهای سنتی در زمینه و بافتار فرهنگی کشور، جای این صنایع هنری در برنامه های مختص به فجر بسیار خالی بود. لذا از سال 1394 در معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برنامه ریزی های لازم در خصوص فراخوان جشنوارۀ فجر صنایع دستی اندیشیده و انجام شد تا سرانجام در بهمن ماه سال 1395 نخستین دورۀ فجر صنایع دستی با درخششی خیره کننده در خانۀ هنرمندان ایران برگزار گردید.
در واقع، این جشنواره در نگاه کلی، برنامهای است که به صورت سالانه با هدف آشنایی هنرمندان، جامعۀ مخاطب و علاقهمندان با آخرین آثار فاخر صنایع دستی و هنرهای سنتی و همچنین تقویت ارتباط هنرمندان و فعالان مرتبط برگزار میشود. برگزاری این جشنواره به واسطۀ ابلاغیۀ کمیسیون هنر و معماری شورای عالی انقلاب فرهنگی به شمارۀ 15267/95/دش مورخ 02/09/1395 به معاونت صنایع دستی و هنرهای سنتی تکلیف و برپایی آن به صورت سالانه از 1395 شده است.
- فجر اول: 11 تا 15 بهمن 1395
محل: خانۀ هنرمندان ایران
برگزیدگان بخش سنتی: بهرام طاهریان، علی اصغر خاکساری، حسین تنکابنی، حمید کاظمنیا دواتی
برگزیدگان بخش نگاه نو: معصومه رضازاده، محسن توحیدی، یاسر یامی، آزاده یاسمن بنی زاده
- فجر دوم: از 1 تا 11 بهمن ماه 1396
محل: خانه هنرمندان ایران
برگزیدگان نشان سرو سیمین: حسن نیستانی، محمد خورشیدی، سارا هدایت، ساناز نتاج، لطیفه عبدالهی
برگزیدگان دیپلم افتخار: نسرین شایگان، فرانگیز جهال زهی، منور توانا، هما تاج حیدری، لیلا رحیمی
- فجر سوم: 12 تا 23 بهمن ماه 1397
محل: موزه ملی ایران
برگزیدگان سرو سیمین: شهلا امینی، هاجر بهارلویی، زینب شاهی، خسرو شیری، حبیب آروان، تکتم فاضل و بهرام دشتی نژاد
برگزیدگان دیپلم افتخار: عبداله پور اسمعیلی، سید محمدرضا حسینی، محمد رسولی نژاد، محمد علی سجادی، محمدرضا فرخ منش، صغری کرم‌الدین
- فجر چهارم: 13 تا 23 بهمن ماه 1398
محل: موزه ملی ایران
برگزیدگان سرو سیمین: بابک خویی، روح اله دهقان، علی نعیمایی، مسلم زارع، زینب شاهی، مسعود شهریاری، فاطمه قربانی
برگزیدگان دیپلم افتخار: محمد خورشیدی، شرکت شال امیری، محسن صلصالی، زینب مسعودی
- فجر پنجم: 21 بهمن ماه تا 2 اسفند ماه 1399
محل: موزه ملی ایران
برگزیدگان سرو سیمین: حسن رحمانی، بهروز زیندشتی، جواد دیواندری، سارا هدایت، مجید فتاحی، وجیهه السادات جلالی
برگزیدگان دیپلم افتخار: حبیب آروان، علی صدریپور، عباس جلالکیا، زینب مسعودی، زهرا کوشاییفر، سارو مقرچیان
- فجر ششم: 19 تا 25 بهمن ماه 1400
محل: موزه ملی ایران
برگزیدگان سرو سیمین: باقر نفری در رشتۀ مشبک فلز از استان اصفهان، بهرام طاهریان در رشتۀ مِهرکاری چوب از استان کرمانشاه، عباس زنده‌دل در رشتۀ تکه چینی از استان همدان، محسن آقامیری در رشتۀ تذهیب از استان تهران، میرمولا ثریا در رشتۀ دستبافته‌های داری از استان تهران
برگزیدگان دیپلم افتخار: امیر برقزدگان در رشتۀ گره چینی از استان همدان، سماء جوادی در رشتۀ ملیله‌سازی از استان زنجان، صابره جمالزهی در رشتۀ سوزندوزی بلوچ از استان سیستان و بلوچستان، فاطمه سیدی در رشتۀ دوختهای سنتی از استان کرمان، یاسین صلصالی در رشتۀ قلمزنی از استان اصفهان
- فجر هفتم (سرو سیمین 7): 26 بهمن تا 4 اسفند ماه 1401
محل: موزه ملی ایران، اختتامیه در سالن همایش برج میلاد
رئیس شورای سیاستگذاری: مریم جلالی دهکردی
شورای سیاستگذاری: علیرضا تابش، سید مجتبی حسینی، نیکو شجاع نوری، فرشید شکیبا، علی طلوعی، طیبه عزت‌اللهی نژاد، طاهره قیومی، مهدی کشاورز افشار، شهرام گیل آبادی، کاظم نظری
دبیر اجرایی: مرتضی عمادی
دبیر فرهنگی-هنری: ویدا توحدی
هیئت داوران:
برگزیدگان سرو سیمین داخلی: محسن آقامیری در رشتۀ تذهیب از استان تهران، بابک ساعی در رشتۀ قلمزنی از استان تهران، مسعود شکیبایی در رشتۀ سرامیک از استان تهران، محسن کاوه
برگزیدگان سرو سیمین خارجی: امتیاز ابو آواد در رشتۀ سوزندوزی از فلسطین، بیسیما جعفر در رشتۀ بافتههای نقرهای از عمان، عبدالجبار خطری در رشتۀ قلمکار دو رویه از هندوستان
برگزیدگان دیپلم افتخار: محمود تمتاجی در رشتۀ زری‌بافی از استان اصفهان-شهر کاشان، ندا دلنواز در رشتۀ گلیم ورنی از استان اردبیل، علیرضا رستمی اصانلو در رشتۀ سرامیک از استان مازندران، آیت گودرزی در رشتۀ زرهبافی از استان لرستان، امین همتی در رشتۀ جوک کاری از استان فارس
برگزیدۀ ترنج سیمین (بانوی فعال و برتر صنایع دستی ایران در زمینۀ تولید و آموزش): مهپاره اکبری در رشتۀ رودوزیهای سنتی از استان کردستان
برگزیدگان رویش دوبارۀ سرو (تداوم تولید یک رشته در چند نسل یک خانواده از والدین به فرزندان): مولود و آروین خسپی در رشتۀ کلاش (گیوه دوزی) از استان کردستان
برگزیدگان افتخارآفرینی بین‌المللی: شادی حبیب در رشتۀ منبت و احجام چوبی، محمدعلی ودود در رشتۀ هنرهای چوبی، راضیه جلیلی در رشتۀ طلا و جواهرات دست‌ساز
حامل میراث ناملموس: خدیجه پقه در رشتۀ سوزندوزی ترکمن از استان گلستان